Budowanie zespołu – 5 podpowiedzi na przykładzie Euro 2024
Turniej piłkarski mężczyzn UEFA Euro 2024 to wydarzenie, które celebruje wielkie umiejętności i sprawność fizyczną. Ale jest to również szansa dla drużyn narodowych, aby pokazać znaczenie przywództwa i pracy zespołowej w dążeniu do sukcesu.
Będą eksponowane takie koncepcje jak zaufanie, harmonia i wzmocnienie. Oto pięć teorii budowania zespołu:
1. Gwiazdy
Jedną z dawno ugruntowanych teorii dotyczących pracy zespołowej (od 1920 r.) jest „efekt Köhlera” , który opisuje tendencję członków zespołu do osiągania wyników na średnim poziomie grupy. Oznacza to, że członkowie o niskich wynikach są zmotywowani do poprawy – ale również, że członkowie o wysokich wynikach mogą skończyć w gorszym stanie.
Aby przeciwdziałać temu efektowi, kluczowe jest utrzymanie standardów, a odpowiedzialność za to często spada na największe gwiazdy. Od graczy takich jak Cristiano Ronaldo (Portugalia), Kevin De Bruyne (Belgia), Kylian Mbappé (Francja) i Harry Kane (Anglia) oczekuje się nie dostosowania do przeciętnego poziomu drużyny – ale motywowania swoich kolegów z drużyny do osiągania wyższych standardów.
Wielkie nazwiska powinny nie tylko skupiać się na własnych występach, ale także pełnić rolę mentorów dla mniej doświadczonych kolegów z drużyny, szczególnie gdy sytuacja wydaje się trudna.
2. Wzmocnienie pozycji graczy
Inną koncepcją, na którą warto zwrócić uwagę, jest „efekt Ringelmanna” , który opierał się na eksperymencie przeciągania liny z 1927 r. Wykazał on, że dodanie większej liczby uczestników do zespołu ostatecznie zmniejszyło poziom indywidualnego wysiłku ze względu na zmniejszoną odpowiedzialność i widoczność.
To potencjalne ryzyko dla drużyn piłkarskich, w których gracze są czasami oskarżani o „ukrywanie się” – lub nieobecność – podczas meczów. Zamiast tego trenerzy mogą starać się dać swoim graczom poczucie sprawczości i silne poczucie odpowiedzialności.
Niektórzy trenerzy wydają się być chętni, aby dać swoim zawodnikom rolę w decydowaniu, jak podchodzić do gier i treningów. Jak wyjaśnił menedżer Anglii, Gareth Southgate :
Chcę, aby zawodnicy brali odpowiedzialność – aby myśleli o tym, czego od nich oczekujemy; aby mieli zdanie na temat sposobu, w jaki prosimy ich o grę i sposób, w jaki prosimy ich o trening.
Celem jest rozwijanie u graczy umiejętności przywódczych, aby mogli sami podejmować decyzje i rozwijać się osobiście.
3. Zaufanie
Badania wykazały, że zaufanie jest kluczowym elementem wydajności zespołu. Kiedy lider zespołu i inni członkowie ufają swoim umiejętnościom i zdolnościom, zwiększa to pewność siebie i współpracę – a także wydajność zespołu.
W świecie piłki nożnej Ronaldo i Mbappé odnieśli sukcesy indywidualnie i pokazali wielką pewność siebie w stosunku do własnych umiejętności. Można jednak twierdzić, że osiągnęli sukces w reprezentacji dopiero wtedy, gdy zaczęli ufać innym graczom, takim jak Portugalczyk Eder, który strzelił decydującego gola w finale Euro 2016, i Olivier Giroud, który strzelił kilka kluczowych goli dla Francji.
Kiedy trenerzy i najlepsi zawodnicy ufają swoim kolegom z drużyny, pewność siebie członków zespołu wzrasta, a oni odwzajemniają to zaufanie większym zaangażowaniem i motywacją.
4. Wartości
Jedna z popularnych teorii zarządzania głosi, że decyzje i zachowania liderów powinny opierać się na ich osobistych wartościach , aby stworzyć wspierającą i motywującą kulturę zespołu. Adaptację tego podejścia przed Euro 2020 przedstawił główny trener Danii Kasper Hjulmand, który przeprowadził dogłębne rozmowy z około 30 osobami z różnych środowisk, w tym politykami, biznesmenami, artystami i sportowcami. Hjulmand powiedział, że chciał lepiej zrozumieć wartości duńskiego społeczeństwa, takie jak różnorodność, tolerancja i szacunek .
„Wszystko zaczyna się od tego, kim jesteśmy” – to był punkt wyjścia Hjulmanda, gdy został trenerem Danii. To podejście pomogło mu stworzyć filozofię piłkarską, która była szczególnie pomocna podczas ostatnich Mistrzostw Europy, gdy jeden z jego kluczowych graczy, Christian Eriksen, doznał zawału serca na boisku. Poleganie na wspólnych wartościach i wzajemnym wsparciu z pewnością pomogło drużynie poradzić sobie z tym szokującym doświadczeniem, a nawet dotrzeć do półfinałów.
5. Wrogowie i konflikt
Innym zjawiskiem budowania zespołu jest zjednoczenie się członków grupy przeciwko wspólnemu wrogowi. W przypadku międzynarodowego futbolu mogą to być krytyczni eksperci lub niekończące się kąśliwe uwagi w mediach społecznościowych na temat wyboru zawodników i taktyk. Badania sugerują , że czasami krytyka może być siłą jednoczącą, ponieważ członkowie zespołu tworzą silniejsze więzi jako reakcję na tę zewnętrzną negatywność.
Ale nawet najsilniejsze więzi mogą pęknąć pod ogromną presją. Słabo działające zespoły często cierpią z powodu konfliktów osobistych , które mogą prowadzić do nieporozumień i toksycznej kultury.
Trenerzy na Euro 2024 będą ciężko pracować, aby stworzyć dobrą atmosferę w swoich drużynach, a następnie utrzymać ją, gdy oczekiwania będą rosły. Jednak dla większości drużyn i ich kibiców wydarzenie ostatecznie zakończy się pewnym stopniem rozczarowania.
A to właśnie wtedy wyzwania związane z przywództwem i budowaniem zespołu są prawdopodobnie największe – gdy trenerzy i zawodnicy starają się podnieść i utrzymać poziom zaufania i motywacji, rozpoczynając długi proces kwalifikacyjny do kolejnego dużego międzynarodowego turnieju.
tarszy wykładowca zarządzania międzykulturowego, King’s College London
Artykuł publikowany za The Conversation na licencji CC.