Model estoński – alternatywa dla spółek komandytowych?

Ustawa z 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (aktualnie w Senacie) wśród kilku ciekawych zmian w regulacjach podatkowych, wprowadza również tak zwany „estoński model” rozliczania CIT. Rozwiązanie to – przez samo Ministerstwo Finansów, nazywane programem pilotażowym – zakłada odroczenie momentu opodatkowania dochodu generowanego przez spółkę kapitałową, do momentu wypłaty dywidendy udziałowcom (akcjonariuszom).

W rezultacie więc, poza wyraźnie wskazanymi w ustawie przypadkami, podatnik nie będzie płacił podatku dochodowego na bieżąco – a więc tak jak obecnie – w postaci miesięcznych zaliczek na podatek.

Poza tym nowelizacja zakłada, iż przy wyborze modelu estońskiego dochód opodatkowany będzie stawką 15% (dla małego podatnika) oraz 25% (dla pozostałych podatników). Niemniej, wskazane stawki mogą ulec obniżeniu w przypadku podatników, którzy poniosą wyższe niż wskazane w ustawie wydatki inwestycyjne. Przy uwzględnieniu zakładanej w ustawie o PIT redukcji podatku z tytułu otrzymanych dywidend, efektywna stawka opodatkowania spółki oraz jej udziałowców, ograniczona może zostać do około 20-25%, a więc do poziomu zbliżonego do obecnego opodatkowania spółek komandytowych.

Ustawodawca przewidział katalog warunków, które muszą być spełnione, aby wybór modelu estońskiego był możliwy. W pierwszej kolejności wskazać należy na warunki podmiotowe, dotyczące samego podatnika:

• Warunek maksymalnego progu przychodów osiągniętych w poprzednim roku podatkowym – 100.000.000 zł;
• Warunek ograniczenia udziału wskazanych w ustawie przychodów (m. in. z wierzytelności, odsetek, poręczeń i gwarancji) do poziomu 50% przychodów;
• Konieczność zatrudnienia co najmniej 3 osób na podstawie umowy o pracę lub ponoszenia określonych wydatków na wynagrodzenia;
• Prowadzenie działalności w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjnej, w której udziałowcami (akcjonariuszami) są osoby fizyczne nie związane z fundacją, trustem bądź innym stosunkiem prawnym o charakterze powierniczym;
• Zakaz posiadania przez spółkę udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, bądź podobnych praw udziałowych w innej spółce, funduszu itp.

Dodatkowo, podatnik chcący wybrać opodatkowanie w modelu estońskim nie może prowadzić działalności w zakresie:

• Przedsiębiorstw finansowych;
• Instytucji pożyczkowych;
• Zwolnionej z podatku na podstawie decyzji strefowej bądź decyzji o wsparciu nowej inwestycji.

Nadto, co istotne z perspektywy zmiany reżimu podatkowego spółek komandytowych, ustawa zakłada konieczność opodatkowania „dochodów z przekształcenia”. Przy czym dochód ten (obliczany na kształt opodatkowania „cichych rezerw”, a więc różnica pomiędzy wartością rynkową a wartością podatkową majątku), będzie podlegał opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy w wyniku przekształcenia, pierwszy rok podatkowy po przekształceniu będzie jednocześnie pierwszym rokiem opodatkowania w modelu estońskim. Wystarczy więc, by po przekształceniu – spółka funkcjonowała przynajmniej jeden rok jako „standardowy” podatnik CIT, aby następnie wybrać opodatkowanie w modelu estońskim.

 

Daniel Więckowski, doradca podatkowy, Partner w Kancelarii LTCA https://ltca.pl/ partnera KDF Dialog