Czym jest strata netto na sprzedaży w rachunkowości gotówkowej? – czyli słów kilka o tarczy PFR

2 maja, 2020

Na stronie internetowej Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. w minionym tygodniu udostępniono REGULAMIN UBIEGANIA SIĘ O UDZIAŁ W PROGRAMIE RZĄDOWYM „TARCZA FINANSOWA POLSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU DLA MAŁYCH I ŚREDNICH FIRM.

Długi weekend pozwolił mi dokonać merytorycznej analizy zapisów ze stron 60-61 Regulaminu – Warunki Umorzenia tylko w aspekcie związków z rachunkowością

„(…) Otrzymana przez małego lub średniego przedsiębiorcę subwencja podlega zwrotowi na następujących zasadach:

1. w przypadku: (i) zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej (w tym w razie zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej) przez przedsiębiorcę, (ii) otwarcia likwidacji przedsiębiorcy (jeżeli dotyczy) lub (iii) otwarcia postępowania upadłościowego/restrukturyzacyjnego w każdym czasie w ciągu 12 miesięcy od dnia przyznania subwencji – w kwocie stanowiącej 100% wartości subwencji;

2. w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez MŚP w każdym czasie przez okres 12 miesięcy od dnia przyznania subwencji:

a. w wysokości 25% wartości subwencji bezwarunkowo; oraz

b. w wysokości dodatkowo 25% kwoty subwencji pomniejszonej o wykazaną przez Beneficjenta Programu skumulowaną stratę gotówkową na sprzedaży w okresie 12 miesięcy licząc od pierwszego miesiąca, w którym przedsiębiorca odnotował stratę po 1 lutego 2020 r. lub od miesiąca, w którym udzielona została subwencja, rozumianej w zależności od formy działalności jako:

(i) dla przedsiębiorstw prowadzących pełną rachunkowość gotówkową strata na sprzedaży to odzwierciedlona w rachunku wyników strata na sprzedaży netto z wyłączeniem w szczególności kosztów amortyzacji, rezerw i odpisów lub wyniku z przeszacowania lub sprzedaży aktywów,

(ii) dla przedsiębiorstw rozliczających się na podstawie księgi przychodów i rozchodów w kwocie wykazanej straty,

(iii) dla przedsiębiorców rozliczających się na podstawie karty podatkowej lub na ryczałcie stratę na sprzedaży oblicza się jako skumulowany spadek przychodów ze sprzedaży, oraz (…)”

W niniejszym opracowaniu skupię się jedynie na jednym aspekcie określonym w warunkach umorzenia w punkcie 2 b (i). tj. umorzeniu dodatkowo 25% kwoty subwencji pomniejszonej o wykazaną przez Beneficjenta Programu skumulowaną stratę gotówkową na sprzedaży w okresie 12 miesięcy licząc od pierwszego miesiąca, w którym przedsiębiorca odnotował stratę po 1 lutego 2020 r. lub od miesiąca, w którym udzielona została subwencja, rozumianej w zależności od formy działalności jako:

Zakładam, że prowadzimy pełną rachunkowość gotówkową (cokolwiek to znaczy). Jako praktyk rachunkowości z 25 letnim stażem potrafię rozpoznać granicę między polityką bilansową, rachunkowością kreatywną, a rachunkowością agresywną. Ale o rachunkowości gotówkowej pierwszy raz słyszę. Być może ekstraordynaryjne sytuacje wymagają ekstraordynaryjnej rachunkowości- nazwanej gotówkową?

Pomijam fakt, że ustawa o rachunkowości od lat nie posługuje się pojęciem rachunku wyników (domniemam, że twórcom regulaminu chodziło o rachunek zysków i strat)

W rachunku zysków i strat już od kilku lat nie ma pojęcia „straty na sprzedaży netto”. Mamy za to następujące kategorie wynikowe:

Zysk (strata) na sprzedaży,

Zysk (strata) z działalności operacyjnej,

Zysk (strata) brutto,

Zysk (strata) netto

Dla przypomnienia wyciąg z Załącznika nr 1 Ustawy o rachunkowości:

Wariant kalkulacyjny

C Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A – B)

D Koszty sprzedaży

E Koszty ogólnego zarządu

F Zysk (strata) ze sprzedaży (C – D – E )

I Zysk (strata) z działalności operacyjnej (F + G – H)

L Zysk (strata) brutto (I + J – K)

O Zysk (strata) netto (L – M – N)

Wariant porównawczy

C Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B )

F Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C – D – E )

I Zysk (strata) brutto (F + G – H)

L Zysk (strata) netto (I – J – K)

Autorzy nie określają czy chodzi o stratę na sprzedaży, czy chodzi o stratę netto?

Ale najciekawiej jest, gdy dojdziemy do wyłączeń. Co wyłączamy w szczególności (katalog otwarty)? (…) z wyłączeniem w szczególności kosztów amortyzacji, rezerw i odpisów lub wyniku z przeszacowania lub sprzedaży aktywów

Jeżeli autorom chodziło jednak o stratę na sprzedaży to część wyłączeń jest absurdalna. Jak można wyłączać ze straty na sprzedaży pozycje, które tej straty na sprzedaży nie kształtują?

· koszty amortyzacji ( które? amortyzacja jest ujmowana czasami również w pozostałej działalności operacyjnej)

· rezerw (których? tych, które dotyczą działalności podstawowej, czy również pozostałej działalności operacyjnej)

· odpisów lub wyniku z przeszacowania – te według ustawy o rachunkowości są zawsze ujmowane w pozostałej działalności operacyjnej lub finansowej

Natomiast jeśli intencją autorów była jednak strata netto (a nie strata na sprzedaży) to wymienione powyżej wyłączenia nie powodujące przepływów gotówkowych mają sens.

❗️❗️❗️ Na koniec perełka. Nie trzeba być specjalistą od rachunkowości, aby wiedzieć, że istotą działalności firm produkcyjnych i handlowych jest sprzedaż aktywów. Aktywami są zapasy (m.in. towary i produkty). Natomiast w katalogu wyłączeń na końcu znajdujemy informację, że mamy ustalić stratę na sprzedaży netto z wyłączeniem w szczególności (…) sprzedaży aktywów.

Jeżeli wyłączymy sprzedaż aktywów – to w zasadzie nie ma co się trudzić. Niemal wszyscy przedsiębiorcy (za wyjątkiem firm usługowych) wykażą stratę, bo w każdej jednostce występuje coś takiego jak koszty , które nie wiążą się bezpośrednio ze sprzedażą aktywów.

Jeżeli zatem w całości należy wyłączyć sprzedaż aktywów (którymi są niewątpliwie produkty i towary) już pozostaje bez znaczenia, czy będzie to strata netto czy strata na sprzedaży, czy strata netto na sprzedaży jakiej oczekują twórcy regulaminu.

❗️❗️❗️ Mój osobisty apel do twórców REGULAMINU UBIEGANIA SIĘ O UDZIAŁ W PROGRAMIE RZĄDOWYM „TARCZA FINANSOWA POLSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU DLA MAŁYCH I ŚREDNICH FIRM opublikowanej na stronie Polskiego Fundusz Rozwoju S.A.

W Polsce mamy księgowych, biegłych rewidentów, pracowników naukowych specjalizujących się w zagadnieniach z zakresu rachunkowości. Może w przyszłości warto skorzystać z fachowej pomocy, a nie tworzyć neologizmów, których niewielu potrafi zinterpretować.

Obecny kształt – tak sprecyzowanych warunków umorzenia dofinansowania – powoduje, że niewykonalne jest ich wyliczenie. Mnie osobiście – ale myślę, że wszystkich, którzy mają jakiekolwiek pojęcie o rachunkowości – przyprawiają o ból głowy.

Wyrazy współczucia dla tych, którzy będą musieli udokumentować ich spełnienie, ale również dla wszystkich którzy będą musieli to skontrolować.

❗️❗️❗️ Zapraszam Was do komentarzy pod artykułem. Podzielcie się koniecznie jak rozumiecie stratę netto na sprzedaży w rachunkowości gotówkowej- szczególnie z perspektywy Waszej branży?

Może wspólnie dostarczymy twórcom Regulaminu konstruktywne rozwiązania

Wierzę, że nie tylko ja mam problem ze zrozumieniem nowych pojęć.

Monika Król – Stępień, biegły rewident w QUATRO