Chiny – wschodząca siła w dyplomacji klimatycznej

Siedem lat wydaje się wiecznością w polityce. W 2017 r. prezydent Donald Trump ogłosił, że Stany Zjednoczone wycofają się z Porozumienia Paryskiego (plan działań mających ograniczyć globalne ocieplenie – od redakcji). Skłoniło to Kanadę, Chiny i Unię Europejską do zwołania pilnego spotkania w celu potwierdzenia politycznego zaangażowania w globalne działania na rzecz klimatu.

Udane spotkanie stało się corocznym wydarzeniem, które w tym tygodniu (22-23 lipiec 2024 r.) odbyło się w Wuhan w Chinach – tuż przed tym, jak pojawiła się perspektywa kolejnej prezydentury Trumpa.

Minister ds. zmian klimatu i energii Australii Chris Bowen reprezentował Australię na zaproszonym spotkaniu ministrów klimatu i wysokich rangą urzędników z blisko 30 krajów.

Grupa zebrała się, aby posunąć naprzód globalne negocjacje klimatyczne w okresie poprzedzającym kolejną konferencję klimatyczną ONZ ( COP29 ) w Baku w Azerbejdżanie. Ustalenie bardziej ambitnych celów redukcji emisji powinno wysłać jasne sygnały dla inwestycji, które pozostają w tyle w Australii – ale nie w Chinach .

Chiny czynią niezwykłe postępy w przejściu z paliw kopalnych na energię odnawialną. Analitycy zaobserwowali rekordowy wzrost energii słonecznej i wiatrowej – zmniejszając udział węgla w wytwarzaniu energii elektrycznej – wraz z boomem w produkcji technologii niskoemisyjnych, w tym baterii i pojazdów elektrycznych.

Wszystko to oznacza, że ​​emisja gazów cieplarnianych w Chinach mogła osiągnąć szczyt , co byłoby świetną wiadomością dla planety. Oznacza to również, że Australia musi się ruszyć, jeśli chce stać się supermocarstwem w dziedzinie energii odnawialnej .

Ciche podejście Chin do dyplomacji klimatycznej

Chiny wyraźnie chcą odgrywać większą rolę globalnego lidera w transformacji energetycznej, ale także wywierać presję na własne branże i firmy, aby podjęły działania na rzecz klimatu. Decyzja Chin o zorganizowaniu spotkania w tym tygodniu i innych odzwierciedla te aspiracje.

Wcześniej w tym miesiącu Chiny zorganizowały pięciodniowe spotkanie „podobnie myślących krajów rozwijających się” w Shandong . Następnie odbyło się spotkanie ministerialne „BASIC” na temat działań klimatycznych z Brazylią, Indiami i RPA w zeszły weekend.

Duże spotkanie w tym tygodniu było formalnie znane jako 8. Ministerial on Climate Action . Obejmowało ono dogłębne dyskusje na temat kwestii związanych z COP29 i COP30, wzmacnianie współpracy międzynarodowej i promowanie transformacji energetycznej.

Na spotkaniu Sekretarz Wykonawczy ds. Zmian Klimatu ONZ Simon Stiell wezwał do odważniejszych działań na rzecz klimatu ze strony wszystkich krajów, zwłaszcza bogatej G20. Zgodnie z Porozumieniem Paryskim każdy kraj musi przedstawić nowe krajowe plany i cele klimatyczne do lutego przyszłego roku. Jak mówi Stiell:

„Jeśli plany te zostaną dobrze wdrożone, stanowią klucz do silniejszego wzrostu gospodarczego, większej liczby miejsc pracy i dobrobytu, a także zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska i lepszego stanu zdrowia.”

Przejście na gospodarkę niskoemisyjną wymaga zmian strukturalnych, które są zarówno trudne politycznie, jak i czasochłonne . Jednak wysiłki Chin na rzecz rozwoju technologii dla rewolucji w dziedzinie energii odnawialnej zaczynają przynosić owoce, jak przedstawiam poniżej.

Elektryczność

Około 40% emisji CO₂ w Chinach pochodzi z wytwarzania energii elektrycznej, głównie z węgla, jednak udział energii odnawialnej rośnie .

Moc elektrowni wiatrowych wzrosła z 61 gigawatów (GW) w 2012 r. do 441 GW w 2023 r., natomiast moc elektrowni słonecznych wzrosła z 3,4 GW w 2013 r. do 610 GW.

Elektrownie węglowe również są budowane, choć w znacznie wolniejszym tempie. Hydroenergetyka doświadczyła kilku kolejnych lat suszy .

Opracowywane są nowe technologie magazynowania, aby zarządzać szybką ekspansją energii słonecznej i wiatrowej. Należą do nich magazyny pomp wodnych, magazyny chemiczne, magazyny sprężonego powietrza i wirtualne elektrownie. Sieci przesyłowe dalekosiężne umożliwią lepsze wykorzystanie odnawialnych źródeł energii .

Chiny eksperymentują również z polityką klimatyczną, w tym handlem emisjami i kompensacją poprzez rynki węglowe . Podwójny system , który zarządzał zarówno zużyciem energii, jak i intensywnością przez prawie 30 lat, jest przeprojektowywany, ponieważ rząd chce zamiast tego skupić się na zużyciu paliw kopalnych.

Plan zakłada zastąpienie bezpośredniego spalania węgla energią elektryczną i gazem ziemnym, a silników spalinowych pojazdami elektrycznymi.

Transport

W 2023 roku globalna sprzedaż pojazdów elektrycznych przekroczyła 13 milionów . Chiny mają największy krajowy rynek pojazdów elektrycznych, na którym sprzedano ponad 7 milionów sztuk, co stanowi jedną trzecią sprzedaży samochodów.

Ponadto w 2023 roku Chiny wyeksportowały 1,2 miliona pojazdów elektrycznych. Było to o 80% więcej niż w roku poprzednim.

Pojazdy elektryczne są już tańsze niż samochody z silnikami spalinowymi w Chinach, ponieważ mają tak duży udział w rynku. Lokalni producenci samochodów oferują już prawie 50 różnych małych, niedrogich modeli elektrycznych.

Stal

W kwietniu Chiny ogłosiły, że przygotowują się do rozszerzenia handlu emisjami na przemysł stalowy. Sektor ten jest drugim co do wielkości emitentem CO₂ w kraju, po sektorze energetycznym.

Handel emisjami to rynkowe podejście do kontrolowania zanieczyszczeń. Rząd przydziela pozwolenia, które pozwalają na uwolnienie określonej ilości CO₂ w określonym czasie. Pozwolenia te można kupować i sprzedawać lub handlować nimi.

Chiny odpowiadają za ponad połowę światowej produkcji stali. Ale branża ta wspiera również transformację energetyczną, ponieważ stal jest wykorzystywana w produkcji energii odnawialnej i pojazdów elektrycznych. Prawie 70% kluczowych komponentów turbin wiatrowych i 80% komponentów paneli słonecznych na świecie jest produkowanych w Chinach.

Rząd zachęca przemysł do współpracy z uniwersytetami i instytutami badawczymi w celu zmniejszenia emisji. To nie będzie łatwe i będzie kosztowne.

Chiny są największym producentem wodoru na świecie, ale 80% pochodzi z paliw kopalnych. Inwestycje w badania i rozwój zielonego wodoru rosną, a niektóre firmy są zdecydowane objąć prowadzenie . Gdyby produkcja stali mogła być zasilana zielonym wodorem, byłby to wielki przełom.

Rzut oka w przyszłość

Biorąc pod uwagę niepewność związaną z listopadowymi wyborami w USA, pewna ręka Chin w dyplomacji klimatycznej jest mile widziana.

Chiny pokazują również Australii i innym krajom, co jest możliwe, jeśli transformacja energetyczna zostanie przekształcona w okazję do innowacji. Skala wdrażania energii odnawialnej w Chinach jest oszałamiająca, ale tak samo jest z tempem rozwoju technologii wspierających energię odnawialną – aby skutecznie magazynować energię wiatrową i słoneczną w celu dostarczania energii elektrycznej na żądanie.

Jak stwierdziła Międzynarodowa Agencja Energetyczna w 2020 r., ponad dwie trzecie globalnej redukcji gazów cieplarnianych będzie wspierane przez technologie, które są nadal w fazie rozwoju. Chiny chcą tam dotrzeć jako pierwsze i zdominować rynek. I wszystko wskazuje na to, że im się to uda.

 

Xu Yi-chong, profesor zarządzania i polityki publicznej, Griffith University

 

 

Artykuł udostępniony przez The Conversation  na licencji CC.